Zachowek - ważne informacje

Śmierć bliskiej osoby zawsze niesie za sobą konsekwencje. Są to nie tylko konsekwencje związane ze stratą kogoś, kogo kochaliśmy, oraz z tym, że konieczne jest zorganizowanie odpowiedniego pochówku. Należy również pamiętać o tym, że odejście danej osoby oznacza otwarcie jej spadku, a jeśli został sporządzony testament – oczekiwanie, aż zostanie on ogłoszony i możliwy będzie podział majątku, który należał do zmarłej lub zmarłego. Jeśli z powodu wydziedziczenia lub zapisów w testamencie najbliższe osoby (które w standardowej sytuacji miałyby prawo do części majątku pozostawionego przez osobę zmarłą) nie otrzymają żadnych środków to jest to podstawa do ubiegania się o zachowek.

Czym jest zachowek?

Jest to część spadku, o którą może ubiegać się osoba, która z różnych przyczyn go nie otrzymała, ale w standardowej sytuacji byłaby jedną z dziedziczących osób. Jeśli uda się otrzymać to świadczenie, osoby małoletnie otrzymają 2/3 części majątku; taka sama część przysługuje osobom niezdolnym do pracy. Reszta ma prawo ubiegać się o 50% sumy, która należałaby im się, gdyby nie było testamentu lub nie nastąpiło wydziedziczenie.

Jak otrzymać zachowek?

W sytuacji, w której spadkobiorca nie chce wypłacić przysługującej części, możliwe jest wniesienie powództwa przed sądem cywilnym. Ważne jest jednak to, by pilnować terminów, ponieważ możliwość wystąpienia o zachowek może ulec przedawnieniu. Następuje ono 5 lat po ogłoszeniu testamentu (lub w przypadku braku tego dokumentu, po śmierci spadkodawcy). Należy jednak pamiętać, że wszczęcie sprawy niejako ‘stopuje’ liczenie tych 5 lat – w związku z tym, po zakończeniu sprawy, okres 5 lat biegnie od początku.

Koszty dochodzenia spadku

Wszczęcie powództwa o zachowek nie należy jednak do najtańszych, ponieważ konieczna jest opłata, która wynosi 5% dochodzonej przez powoda lub powódkę strony. Koszty postępowania rosną więc proporcjonalnie do sumy, jakiej dochodzimy. Warto jednak pamiętać, że istnieje inna możliwość na dochodzenie należności - możliwe jest złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, czyli rozmowy obu stron w obecności sądu. Nawet, jeśli spadkobiorca nie pojawi się w sądzie w wyznaczonym terminie, sytuacja ta zatrzymuje bieg 5 lat do przedawnienia i lata do przedawnienia zachowku liczą się od nowa. Co może być najistotniejsze w tej kwestii, złożenie takiego wniosku to koszt rzędu 40 zł.